31 października 1918 roku Kraków jako pierwsze miasto ...

Kaja

90. rocznica wyzwolenia Krakowa

31 października 1918 roku Kraków jako pierwsze polskie miasto odzyskał niepodległość.

Miasto Kraków zaprasza do wspólnego świętowania podczas głównego dnia obchodów rocznicy wyzwolenia (31 października, piątek). W uroczystościach na Rynku Głównym udział weźmie Prezydent RP Lech Kaczyński.

W tym roku główny dzień obchodów wyzwolenia Krakowa rozpocznie się na placu Niepodległości (godz. 8:45) apelem pododdziałów historycznych w strojach austriacko-węgierskich. Po uroczystym apelu pododdziały wyruszą z Podgórza, ulicą Grodzką w kierunku Rynku Głównego historyczną trasą. Szlakiem tym 31.X 1918 r. Polacy szli przejąć władzę. Pochodowi towarzyszyć będzie Parada Sztandarów szkolnych i harcerskich, w której uczestnictwo zapowiedziało około 30 pocztów sztandarowych. Pochód przemaszeruje dookoła Rynku pod Wieżę Ratuszową, gdzie uczestnicy otrzymają pamiątkowe medale.

O godzinie 10:30 na Cmentarzu Rakowickim na grobie wyzwoliciela Krakowa - kpt. Antoniego Stawarza kwiaty złoży Zastępca Prezydenta Krakowa Elżbieta Lęcznarowicz. Oficjalna uroczystość, z udziałem Prezydenta Polski Lecha Kaczyńskiego rozpocznie się o godzinie 12:00 przy Wieży Ratuszowej. Uroczystość otworzy zmiana warty honorowej, po której nastąpi ślubowanie nowo przyjętych strażników miejskich oraz pierwszych klas krakowskich gimnazjów. Po ślubowaniu gimnazjalistów Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski złoży kwiaty pod tablicą na Wieży Ratuszowej.

Muzyczną oprawę uroczystości zapewni Krakowska Orkiestra Staromiejska i Krakowska Orkiestra Dęta.

Oficjalne uroczystości zakończy bieg sztafetowy o szablę kpt. Stawarza. W zawodach rywalizować będą uczniowie siedmiu najstarszych krakowskich liceów: I, II, III, IV, V, VI, VII. Zwycięska drużyna otrzyma szablę z rąk Przewodniczącej Rady Miasta, Małgorzaty Radwan - Ballady.

Rankiem dnia 31 października 2008 roku, kilka lub kilkanaście minut po godzinie 6.00 rano minie dziewięćdziesiąt lat od chwili, gdy oberleutnant rezerwy Antoni Stawarz, stojąc przed frontem batalionu asystencyjnego 93 pułku, rzucił w kałużę austriacką czapkę z bączkiem i ubrał na głowę maciejówkę z orzełkiem.

Jesienią 1918 roku habsburska Austria odchodziła do historii. Czyniła to jednak powoli i wyraźnie starała się przedłużyć swoją egzystencję. Już 28 października proklamowano w Pradze powstanie niepodległej Czechosłowacji, a tymczasem Kraków i Lwów ciągle jeszcze formalnie podlegały Wiedniowi. Wszyscy wiedzieli, że dni Austro-Węgier są policzone. Polscy deputowani do wiedeńskiego parlamentu opuścili już austriacką stolicę. Krakowscy sędziowie, ogłaszając wyroki, unikali słów mówiących, iż werdykt wydawany jest w imieniu cesarza. Krakowscy urzędnicy zgromadzeni w sali "Sokoła" przy ulicy Wolskiej uchwalili 30 października rezolucję, że od tej chwili czują się funkcjonariuszami państwa polskiego.

Ciągle jednak był w Krakowie liczący 12.000 żołnierzy austriacki garnizon, który tylko w małym procencie składał się z żołnierzy narodowości polskiej. Polskie pułki w większości znajdowały w tym czasie na włoskim froncie.

W Krakowie był nie tylko liczny garnizon. Były też wielkie magazyny, których zawartość z wielką chęcią wojskowe władze przeniosłyby do Wiednia, Linzu lub Grazu.

Wystąpienie porucznika Antoniego Stawarza zapoczątkowało to, co nazywano po latach "oswobodzeniem Krakowa spod władzy zaborczej". Rzeczywiście Kraków jako pierwsze z polskich miast usunął obce rządy.

Dopiero później przejęto władzę w innych miastach Małopolski. We Lwowie 1 listopada wybuchły walki polsko-ukraińskie. Dnia 7 listopada Polacy przejęli władzę w Lublinie, a 11 listopada w Warszawie i właśnie ta data świętowana jest dziś jako Dzień Niepodległości.

Od pamiętnych wydarzeń z jesieni roku 1918, kiedy Narody Europy postanowiły zacząć same decydować o swoim losie, upłynęło już dziewięćdziesiąt lat. Warto jednak pamiętać o tym ważnym momencie w dziejach naszego miasta oraz o ludziach, którzy postanowili wtedy wziąć sprawę w swoje ręce i pomogli odejść do historii habsburskiej monarchii. To dzięki nim Kraków - świętując, podobnie jak cała Polska, dzień 11 listopada - ma prawo do drugiego, własnego Święta Niepodległości, obchodzonego corocznie dnia 31 października. [color=orange]

Mihau

Byłem, widziałem prezydentów i nie jestem zadowolony.

Maciek

Byłem, pobiegłem, uscisnalem reke prezydentom i jestem zadowolony:)

Kaja

jaka różnorodność zdań Wink

Mihau

Maciek masz prawo być zadowolonym, jeśli wygrałeś.... Gratuluję.

Gość